Nên đi sàng lọc nội soi đại tràng để phát hiện sớm bệnh. Ảnh: T.L
Tá hỏa khi biết bị ung thư đại tràng
Mấy năm trước chị Mai Thị Thơm (ở Hà Nam) thấy đi tiểu ra máu, đi nội soi trực tràng chị được bác sỹ xác định bị trĩ nội độ 2. Bác sĩ kê đơn thuốc về khuyên chị ăn nhiều chất xơ. Từ đó đến nay bệnh không bao giờ tái lại nên đợt này thấy đi ngoài ra máu chị nghĩ do thời tiết nóng, ăn nhiều đồ nhiệt nên bệnh trĩ tái phát.
Ngại đi khám, chị vừa tự mua thuốc kết hợp thêm uống nước rau diếp cá để cải thiện tình hình táo bón, tránh bệnh trĩ tái phát. Dù vậy, cả tuần liền áp dụng chị vẫn không thấy đỡ và đi ngoài ra máu tươi nhiều hơn, cân nặng sụt bất thường vì mệt mỏi, chán ăn. Không thể chịu đựng được nữa, chị mới đến viện kiểm tra. Sau khi làm nội soi tiêu hóa, bác sỹ phát hiện chị có khối u ở đại tràng khuyên chị sang bên Bệnh viện K theo dõi. Tại đây khi nội soi lại và sinh thiết tế bào, chị mới tá hỏa khi biết mình bị ung thư.
Cũng nghĩ mình bị bệnh trĩ nên ông Nguyễn Văn Phú, ở Quốc Oai (Hà Nội) đã phát hiện bệnh ung thư muộn. Trước đó, hơn hai tuần ông Phú thường đi ngoài lỏng, thậm chí còn phát hiện có máu tươi ra ngoài cùng phân và đau bụng. Uống thuốc không thuyên giảm lại thấy cơ thể xanh xao, sụt cân nhanh, rối loạn tiêu hóa lúc táo bón, lúc tiêu chảy vẫn kèm theo máu ông mới vào viện. Lúc này, bệnh ung thư đại trực tràng của ông đã ở giai đoạn muộn. Để kéo dài thêm sự sống, bác sĩ khuyên ông làm làm phẫu thuật ngay.
TS.BS cao cấp Hoàng Đình Chân, Giám đốc chuyên môn Bệnh viện Ung bướu Hưng Việt cho biết, hơn 70% trường hợp phát hiện ung thư đại trực tràng khi bệnh đã ở giai đoạn muộn, khó có thể cứu chữa. Nhiều bệnh nhân khi xuất hiện các dấu hiệu ung thư đại trực tràng ở giai đoạn đầu thường bỏ qua và cho rằng những triệu chứng có thể tự khỏi sau một thời gian không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Một số khác lại cho rằng, những biểu hiện đi ngoài ra máu, rối loạn tiêu hóa, có ngày bị táo bón ngày lại đi lỏng kiểu tiêu chảy là dấu hiệu của bệnh trĩ, rối loạn tiêu hóa do ăn uống.
Bệnh trĩ và ung thư đại trực tràng đều có dấu hiệu đại tiện ra máu. Tuy nhiên, ở người mắc bệnh trĩ chảy máu sau khi đi đại tiện, lượng máu thay đổi lúc nhiều lúc ít, máu và phân không bị lẫn vào nhau, khi đại tiện có cảm giác đau, rát khó chịu ở hậu môn. Ung thư đại trực tràng lượng máu chảy ra ít hơn và máu, dịch, mủ ra cùng phân có kèm các triệu chứng đau bụng, vùng bụng căng tức, chán ăn, mệt mỏi.
Hơn nữa, bệnh cũng do thói quen ăn uống không khoa học như ăn nhiều thực phẩm cay, nóng, ăn quá nhanh hoặc ít rau xanh làm tổn thương dạ dày, thói quen vệ sinh thay đổi. Với ung thư đại tràng còn có nguyên nhân khác là có yếu tố tuổi tác, di truyền, mắc bệnh polyp đại tràng…
Phát hiện sớm, bệnh điều trị dễ dàng hơn
Chia sẻ tại buổi tọa đàm Ung thư đại tràng mới được tổ chức do Bệnh viện Ung bướu Hưng Việt phối hợp với Hội đồng Du lịch Y tế Malaysia, BS Lam Kai Seng-chuyên gia tư vấn ung thư (Bệnh viện Pantai Kuala Lumpur, Malaysia) cho biết, trước đây phần lớn ca mắc ung thư đại trực tràng thuộc nhóm những quốc gia có nền kinh tế phát triển ở châu Âu. Tuy nhiên, trong những năm trở lại đây, bệnh có xu hướng tăng nhanh ở nhiều nước châu Á và đang ngày càng trẻ hóa khi nhiều người bị ở độ tuổi còn trẻ. Theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) gần đây, trên toàn thế giới mỗi năm có khoảng 11 triệu ca mắc mới và gần 7 triệu ca tử vong do ung thư đại trực tràng.
Hiện nay chưa có một tài liệu chính xác nào khẳng định chắc chắn nguyên nhân nào gây ra căn bệnh nguy hiểm này. Hầu hết nguyên nhân liên quan đến sự thay đổi vật liệu di truyền (ADN) trong tế bào, lối sống thiếu khoa học của con người. Một trong số đó là thói quen ăn thực phẩm bẩn, ăn không cân bằng dưỡng chất (bổ sung quá nhiều thịt đỏ, thiếu chất xơ), lười vận động, thói quen hút thuốc lá, mắc bệnh béo phì hay tiểu đường tuýp 2, người cao tuổi hoặc những trường hợp từng mắc viêm đại tràng và không điều trị đúng cách nguy cơ mắc bệnh cũng cao hơn.
Theo các chuyên gia, căn bệnh gây chết người phổ biến trên thế giới này hoàn toàn có thể phòng tránh được. Tỷ lệ sống còn khi mắc ung thư đại trực tràng phụ thuộc vào giai đoạn phát hiện bệnh. Nếu phát hiện sớm, cơ hội chữa khỏi bệnh có thể lên tới 85%. Ước tính có hơn một nửa số ca ung thư đại trực tràng có thể phòng ngừa bằng cách sàng lọc soi đại tràng thường quy để phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm hoặc phát hiện và cắt bỏ các polyp.
Điều quan trọng là người dân nên tiến hành kiểm tra sức khỏe, nội soi một lần/năm. Với những người nằm trong nhóm có nguy cơ cao như trong gia đình có một hoặc nhiều người thân được chẩn đoán ung thư đại trực tràng nên làm kiểm tra sớm hơn, thường xuyên hơn.
Hiện nay các xét nghiệm phát hiện ung thư sớm như xét nghiệm phân tìm máu ẩn, nội soi đại tràng, các phương pháp để phát hiện polyp khác bao gồm nội soi đại tràng sigma bằng ống mềm, nội chụp đối quang kép có thụt đại tràng bơm baryt cản quang và nội soi ảo đại tràng…
Những điều lưu ý để tránh ung thư đại trực tràng
- Không nên dùng quá nhiều thịt đỏ (thịt bò, lợn, cừu), thịt đã qua chế biến (xúc xích, thịt hun khói, thịt nguội) hay chất béo có nguồn gốc động vật, thức ăn lên men (dưa muối, cà muối)…
- Tăng cường ăn nhiều hoa quả và rau xanh trong các bữa ăn.
- Nên bổ sung hàng ngày các loại vitamin E, C và A. Có thể uống kèm thêm canxi.
- Tăng cường hoạt động thể chất nâng cao sức khỏe và góp phần làm giảm nguy cơ tái phát của bệnh.
Phương Thuận
Đăng nhận xét